Bitcoin
Dapps là gì? Ứng dụng phi tập trung để làm gì? Kiến thức cần biết về Ứng dụng phân quyền (dApp)
Với sự bùng nổ của tiền điện tử và Blockchain, chúng ta ngày càng gặp nhiều hơn những thuật ngữ về lĩnh vực này và một trong số đó là DApp.
Dapp là gì?
DApp – Decentralized Application (Ứng Dụng Phân Quyền hay Ứng Dụng Phi Tập Trung) là một khái niệm rất mới và rất rộng, khiến cho nhiều người không khỏi thắc mắc và dễ gây nhầm lẫn.
Bạn muốn tìm một ví dụ nổi tiếng nhất về DApp? Hãy nhìn vào trường hợp của Bitcoin. Bitcoin là một giải pháp blockchain phân tán phi tập trung, cho phép các giao dịch tài chính được thực hiện. Bitcoin đã chứng tỏ rằng nó có thể giải quyết hiệu quả vấn đề phát sinh từ hệ thống tiền mặt điện tử không tin cậy và có thể mở rộng bằng cách sử dụng sổ kế toán ngang hàng, phân phối, Bitcoin blockchain. Bên cạnh việc trở thành một hệ thống tiền điện tử ngang hàng, Bitcoin cũng là một ứng dụng mà người dùng có thể tương tác với nhau thông qua phần mềm máy tính.
Theo Ethereum White Paper (Sách trắng Ethereum), ứng dụng phi tập trung được chia làm 3 mục chính:
Các ứng dụng tài chính. Các ứng dụng này cung cấp cho người dùng phương pháp quản lý tài chính, đối với cả tiền tệ truyền thống và tiền điện tywr, bao gồm tiền tiết kiệm, thừa kế và thậm chí cả một số loại hợp đồng lao động toàn diện.
Ứng dụng bán tài chính. Là các ứng dụng có liên quan đến tiền, chắc chắn rồi, nhưng tài chính không phải là trọng tâm trong cách thức vận hành của ứng dụng này.
Các ứng dụng phi tài chính. Là các ứng dụng không liên quan đến tiền, chẳng hạn như quy trình xác minh danh tính, hệ thống bỏ phiếu, công cụ quản trị hoặc thậm chí hệ thống lưu trữ tệp phi tập trung.
Như thế nào là ứng dụng phân quyền
Theo lý thuyết chung của ứng dụng phân cấp sách trắng (General Theory of Decentralized Applications White Paper), một ứng dụng chỉ được coi là một DApp nếu nó đáp ứng đủ các tiêu chí sau:
Open Source (mã nguồn mở): Ứng dụng phải hoàn toàn có mã nguồn mở, được điều hành tự động, và không có bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào kiểm soát được phần lớn token của nó. Ứng dụng có thể điều chỉnh giao thức của nó để đáp ứng các cải tiến được đề xuất và phản hồi của thị trường nhưng tất cả các thay đổi phải được quyết định bởi sự đồng thuận của người dùng – những cổ đông của DApp đó.
Decentralized (phân quyền): Dữ liệu và hồ sơ hoạt động của ứng dụng phải được lưu trữ mã hóa trong một blockchain công cộng, phi tập trung để tránh việc tập trung hóa, dễ thành điểm yếu dễ bị tấn công.
Token: Ứng dụng cần phải sử dụng một token mã hóa (có thể là Bitcoin hay một token nội bộ nào đó cho hệ thống của chính nó). Token này cần thiết cho việc truy cập vào ứng dụng và bất kỳ đóng góp có giá trị nào của các miner, famer cũng sẽ được thưởng bằng token của ứng dụng.
Algorithm (thuật toán): Ứng dụng phải tạo token theo thuật toán mật mã chuẩn để cho phép mining thông qua các nút (node network). Ví dụ như Bitcoin sử dụng thuật toán Proof of Work.
Một lần nữa, Bitcoin lại trở thành một ví dụ dễ hiểu nhất về hình mẫu của một ứng dụng phi tập trung, trong khi có một số bất đồng về hướng phát triển của Bitcoin. Cũng theo Sách trắng, dựa trên đặc tính là có sở hữu blockchain riêng hay xây dựng dựa trên blockchain khác, có ba loại DApp:
Loại 1: Ứng dụng phân quyền có sở hữu blockchain riêng (có thể kể đến như Bitcoin và Ethereum).
Loại 2: Ứng dụng phân quyền sử dụng blockchain của các ứng dụng phân quyền loại 1. Các DApp loại 2 là các giao thức và phát hành mã token cần thiết để thực hiện các chức năng của nó.
Loại 3: Ứng dụng phân quyền sử dụng giao thức của ứng dụng phân quyền loại 2. Các ADpp này cũng là giao thức và có token riêng cần thiết để thực hiện các chức năng của nó.
Thật sự mà nói thì các khái niệm này cũng tương đối rắc rối. Để hiểu rõ hơn, bạn có thể tư duy theo cách sau:
DApps loại 1 cũng tương tự như các hệ điều hành máy vi tính chúng ta sử dụng hàng ngày (Windows, macOS, Linux…). Trong khi đó DApps loại 2 đóng vai trò giống như những “chương trình phần mềm đa năng” như trình xử lý văn bản (MS Words hoặc chương trình bảng tính (MS Excel).
Lợi ích của dApp
Blockchain đã mang lại những lợi ích không thể chối cãi cho công nghệ và tài chính tương lai. DApp với vai trò điều hành Blockchain và ứng dụng triệt để Blockchain giúp phát triển nhiều ngành công nghiệp trong tương lai.
Hàng loạt các dự án trẻ ra đời, nhằm giải quyết nhiều giới hạn trong từng ngành. Dù có thành công hay không thì đó cũng là bằng chứng cho thấy sự phát triển không ngừng các ứng dụng phân cấp khác nhau.
DApp hay Ứng dụng phân cấp sử dụng mạng ngang hàng giúp trao lại chủ quyền cho những dữ liệu chúng ta sở hữu. Không một bên thứ ba nào có thể theo dõi, chỉnh sửa hay ngăn chặn chúng.
Việc cắt giảm bên trung gian sẽ mang lại những lợi ích lớn lao về mặt tài chính cho người dùng cũng như các tổ chức lớn, mang lại cơ hội kiếm thêm thu nhập cho các freelancer có năng lực, giảm đi những mức phí hoa hồng đắt đỏ cũng như những lừa đảo qua mạng cho cả đôi bên đối tác.
Cuối cùng, đây cũng chỉ mới là bình minh của Blockchain và ngành công nghiệp mã hóa nói chung. DApp sẽ ngày một phát triển nhờ tính chất mã nguồn mở và vì cộng đồng. Do đó, những giá trị DApp mang lại sẽ ngày một mở rộng, khó mà nói hết trong vài dòng.
Phân loại các ứng dụng phi tập trung
Theo thống kê, có tổng cộng 1.838 dApp trên Ethereum, với 10.730 người dùng và 71.000 giao dịch hàng ngày. Những ứng dụng này có thể chia thành 7 nhóm chính sau:
- Sàn giao dịch
Ví
Các ứng dụng cá cược
Trò chơi
Tài chính
Mạng xã hội
Khác
Việc sử dụng tiền điện tử và dApp phần lớn là dành cho game cờ bạc. Sử dụng tiền điện tử sẽ cho phép một số đặc tính riêng mà không thể xảy ra với đánh bạc bằng tiền fiat. Nạp và rút tiền ngay lập tức là một ví dụ, ngoài ra còn có thể kể đến khả năng thanh toán tiền tệ trên quy mô toàn cầu. Không cần thiết phải chuyển đổi giữa các loại tiền tệ truyền thống để đánh bạc trên các trang web. “Provably fair” (Công bằng) là một thuật ngữ có nguồn gốc từ các nhà đánh bạc Blockchain và Bitcoin, và cờ bạc phi tập trung làm cho nó thậm chí còn công bằng hơn thế.
Báo cáo nói rằng đánh bạc chiếm 3 tỷ USD giao dịch trong các dApp trong suốt năm 2018. Mặc dù loại dApp này mới phát triển vì ngày càng có nhiều người và sản phẩm liên kết với các nền tảng khác nhau, nhưng trong tương lai các loại khác như trò chơi và phương tiện truyền thông xã hội cũng được dự kiến sẽ tăng lên.
Tính tới thời điểm bài viết, có 1.878 dApp đã đươc “go live” trên nền tảng Ethereum, EOS và TRON. Dưới đây là danh sách 50 dApp nổi bật nhất trên nền tảng đã được tổng hợp:
Các ứng dụng cơ bản
1. Metamask: Ứng dụng Plug-in trình duyệt cho phép kết nối thiết bị của bạn với mạng lưới Ethereum.
2. Status: Trình duyệt liên kết ứng dụng chat di động và truyền thông xã hội với Ethereum tokenization.
3. uPort: Ứng dụng lưu trữ quản lý dữ liệu thông tín danh tính cá nhân một cách an toàn trên nền tảng Ethereum.
4. Brave: Trình duyệt web cho phép tích hợp với BAT và các ERC-20 token.
5. Toshi (Coinbase Wallet): Mang đến giải pháp quản lý tài sản crypto và truy cập vào các trang web phi tập trung dễ dàng như việc tải một ứng dụng điện thoại.
6. Ethereum Name Service: Cho phép cá nhân hóa (đặt tên) cho các tên địa chỉ ethereum.
7. Civic: Ứng dụng lưu trữ quản lý dữ liệu thông tín danh tính cá nhân một cách an toàn trên nền tảng ethereum.
Ứng dụng thị trường
8. Augur: Thị trường dự đoán kết quả các sự kiện thực tế.
9. Golem: Siêu máy tính hoàn toàn phân quyền toàn cầu, mã nguồn mở cho tất cả mọi người.
10. Ujo: Nền tảng streaming âm nhạc cho phép nghệ sỹ quản lý phí bản quyền và tác quyền.
11. Tokit: Ứng dụng gọi vốn bằng việc token hóa các hoạt động của các nghệ sỹ
12. Aragon: Nền tảng cung cấp cơ chể quản trị cho DAO và các ứng dụng
13. Decentraland: Nền tảng thực tế ảo, cho phép người dùng tạo, trải nghiệm và kiếm tiền từ các nội dụng và ứng dụng.
14. Gnosis: Thị trường dự đoán sự kiện và giao thức DutchX nhằm định giá tài sản số.
15. RARE: Thị trường trao đổi các sản phẩm nghệ thuật quý hiếm, được xác thực trên blockchain và được giao dịch bằng tiền mã hóa.
16. ETHLend: Nền tảng cho vay phi tập trung, trong đó các khoản vay được đảm bảo bằng các tài sản số.
17. imbrex: Kết nối thị trường bất động sản thông qua mạng lưới đăng tin miễn phí toàn cầu.
18. AdChain: Nền tảng quản lý các nhà quảng cáo, nhằm tối ưu quảng cáo online.
19. District0x: Ứng dụng cho phép tạo thị trường trao đổi các sản phẩm cũng như tạo lập cộng đồng
Ứng dụng làm việc
Các ứng dụng tìm kiếm việc và nhận thanh toán bằng tiền mã hóa.
20. Gitcoin: Cung cáp phương thực nhằm kiếm tiền và thúc đẩy quá trình pháp triển các phần mềm mã nguồn mở.
21. Bounties Network: Tạo các nhiệm vụ săn tiền thưởng thanh toán bằng ETH hoặc bất kỳ đồng tiền mã hóa nào.
22. Ethlance: Tìm việc freelance và nhận thanh toán bằng ETH.
23. Balanc3: Nền tảng kết toán cho các tài sản số.
Các mạng xã hội
24. Minds: Nền tảng mạng xã hội chống kiểm duyệt được tích hợp ERC-20.
25. Peepeth: Nền tảng mạng xã hội giống Twitter, nhưng hoàn toàn phân tán và tích hợp token.
26. Akasha: Nền tảng ứng dụng mạng xã hội trên ethereum.
27. Numa: Nền tảng ứng dụng mạng xã hội trên ethereum.
Trò chơi
28. CryptoKitties: Cho việc phối giống và mua bán, sưu tầm các chú mèo.
29. Etheremon: một thế giới quái vật Ethers, cho phép mua bán, thu thập và đánh trận giữa các quái vật từ Pokemon.
30. Gods Unchained: Nền tảng ứng dụng esports.
31. FunFair: Nền tảng cá cược an toàn, minh bạch.
32. Etheroll: Trò chơi có thưởng chỉ cần dùng xúc xắc.
33. Fomo3D: Trò chơi đen đỏ mang nhiều tính ponzi.
34. ETH.TOWN: Đóng vai các nhà buôn bán bất động sản, mua bán các căn hộ công ty.
Sàn giao dịch phi tập trung
Sàn giao dịch phi tập trung cho phép lưu trữ trao đổi, giao dịch các loại tiền mã hóa trên nền tảng Ethereum.
35. LocalEthereum: Cách thức nhanh chóng và dễ dàng giao dịch ETH thông qua nhiều phương pháp khác nhau.
36. IDEX: Sàn giao dịch phi tập trung trên Ethereum.
37. AirSwap: Sàn giao dịch phi tập trung trên Ethereum
38. ForkDelta: Sàn giao dịch phi tập trung trên Ethereum
39. Bancor: Nền tảng cung cấp thanh khoản cho các token có mức độ giao dịch thấp, tích hợp với các chương trình bounty.
40. MakerDAO: DAO với nhiều chức năng khác nhau như sàn giao dịch OasisDEX , sản phẩm đầu tư, và đồng tiền ổn định DAI
41. 0x: Giao thức cho các sàn giao dịch phi tập trung được sử dụng cho các ứng dựng như Radar Relay, DDEX, và Paradex.
42. Melonport: Nền tảng phi tập trung cho phép quản lý và đâu tư các tài sản số an toàn.
Cá độ cờ bạc
43. PLAY GOC: Cá độ xúc xắc trên nền tảng TRON
44. Crazy Dog Live: Cá độ thể thao động vật
45. BIG Game: Chơi bài, poke nhận tiền
46. Hold’em PokerKing: Chơi bài Poker nhận tiền
47. Pixel Farrm: Cá độ động vật nhận phần thưởng
48. TronVegas: Chơi Poke, tung xúc xắc, bốc thăm may mắn
49. EOSbet: Dùng đồng EOS để cá độ xúc xắc
50. Tronbet: Sử dụng Tron để chơi quay số, tung xúc xắc nhận thưởng
Lời kết
Như vậy là Blogtienao.com đã giúp các bạn giải đáp được những thắc mắc về dApp là gì? Và dApp sử dụng như thế nào. Hi vọng vài viết này sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích cho các bạn và sau khi đọc xong bài viết này các bạn sẽ có một cái nhìn chính xác hơn về ứng dụng phân quyền dApp. Nếu các bạn còn bất cứ câu hỏi nào hãy để lại dưới phần bình luận Blogtienao sẽ tiếp tục giải đáp cho bạn.
Từ khóa tìm kiếm tới bài viết: dApp là gì, ứng dụng phân quyền là gì, ứng dụng phi tập trung, dApp la gi, ung dung dApp la gi, dau tu dApp nhu the nao, token dApp la gì.
Tham khảo: Internet và Wikipedia